Bối Cảnh
Trước tình trạng thiếu hụt giáo viên ngày càng nghiêm trọng, chính quyền các địa phương tại Nhật Bản đang nỗ lực giảm bớt gánh nặng công việc cho các giáo viên trẻ. Đây là một phần trong chiến lược dài hạn nhằm giữ chân và phát triển nguồn lực giáo viên, đối phó với tình trạng thiếu nhân sự đang ngày càng trở nên nghiêm trọng.
Cải Cách Hỗ Trợ Giáo Viên Mới
Bộ Giáo dục Nhật Bản đã đưa ra nhiều biện pháp cải cách nhằm giảm bớt áp lực cho giáo viên trẻ và mới vào nghề. Một trong những biện pháp đáng chú ý là việc phân công sinh viên mới tốt nghiệp ngành sư phạm làm giáo viên bộ môn thay vì giáo viên chủ nhiệm trong năm đầu tiên. Điều này giúp họ tránh được những áp lực từ việc quản lý một lớp đông học sinh và các công việc hành chính đi kèm, cho phép giáo viên trẻ có thời gian làm quen với công việc giảng dạy.
Nếu giáo viên trẻ được phân công làm chủ nhiệm, họ sẽ được giảm giờ dạy để tập trung vào công tác quản lý lớp học. Đồng thời, các giáo viên lâu năm, có nhiều kinh nghiệm sẽ được khuyến khích hỗ trợ, chia sẻ kinh nghiệm giảng dạy và quản lý lớp học, giúp giáo viên trẻ nhanh chóng hòa nhập với công việc.
Nỗ Lực Của Các Địa Phương
Một số địa phương tại Nhật Bản đã tiên phong trong việc giảm bớt gánh nặng cho giáo viên trẻ. Tại tỉnh Yamagata, chính quyền đã quy định rằng từ năm 2023, sinh viên mới tốt nghiệp sẽ được phân công làm giáo viên bộ môn và trợ lý giáo viên chủ nhiệm, hay còn gọi là phó chủ nhiệm. Việc này giúp giáo viên trẻ tích lũy kinh nghiệm về quản lý lớp học và tương tác với phụ huynh học sinh, đồng thời giảm bớt áp lực công việc.
Tình trạng thiếu giáo viên tại Nhật Bản đã trở nên nghiêm trọng do nhiều giáo viên bỏ nghề hoặc nghỉ hưu sớm vì áp lực công việc quá lớn. Tại Tokyo, tính đến tháng 1, thành phố thiếu 160 giáo viên tiểu học công lập do nhiều người nghỉ việc hoặc nghỉ ốm. Trên toàn quốc, theo Bộ Giáo dục, hơn 12.000 giáo viên công lập đã nghỉ việc do bệnh tâm thần vào năm 2022.
Các Giải Pháp Đang Được Triển Khai
Để đối phó với tình trạng thiếu giáo viên, giới chức Nhật Bản đã và đang tìm cách thuê trợ giảng, số hóa một số công việc của giáo viên, và mở rộng đội ngũ nhân viên hỗ trợ trong trường học. Một số trường cũng đã chủ động cắt giảm giờ làm việc của giáo viên.
Ngoài ra, Bộ Giáo dục Nhật Bản cũng đang cố gắng cải thiện điều kiện làm việc tại các trường học. Giáo viên sẽ được trả lương làm thêm giờ, phụ cấp làm việc ngày lễ và có thể được tăng lương tháng thêm ít nhất 10%. Trước đây, giáo viên tại Nhật Bản không nhận được phụ cấp cho việc làm thêm giờ, điều này đã tạo ra nhiều bất mãn và áp lực trong nghề.
Phản Ứng Trái Chiều
Tuy nhiên, các biện pháp này cũng gây ra nhiều tranh cãi. Một số ý kiến lo ngại rằng việc trả phụ cấp làm thêm giờ có thể khiến giáo viên bị buộc phải làm việc liên tục, dẫn đến tình trạng quá tải và làm giảm sức hút của nghề giáo. Một sinh viên ngành sư phạm tại Đại học Tokyo bày tỏ: “Nếu phải làm việc liên tục, tôi e rằng không còn ai muốn trở thành giáo viên nữa.”
Kết Luận
Nhật Bản đang đứng trước thách thức lớn trong việc giữ chân giáo viên và thu hút thêm nguồn nhân lực cho ngành giáo dục. Những cải cách hiện tại cho thấy nỗ lực của chính phủ trong việc giảm bớt gánh nặng công việc cho giáo viên, đặc biệt là giáo viên trẻ. Tuy nhiên, để đạt được hiệu quả bền vững, cần có sự cân nhắc kỹ lưỡng và điều chỉnh hợp lý để đảm bảo rằng nghề giáo vẫn là một lựa chọn hấp dẫn đối với những người trẻ.
