Cách học từ vựng IELTS hiệu quả có thật sự quan trọng?
Nếu bạn đang ôn thi IELTS và cảm thấy khó khăn vì “biết nghĩa từ mà không nhớ lâu”, “nhớ từ nhưng không dùng được”, thì bạn không đơn độc. Hầu hết người học đều vướng ở phần từ vựng. Vì thế, cách học từ vựng IELTS hiệu quả không chỉ là yếu tố phụ trợ, mà là nền móng quyết định chất lượng của cả 4 kỹ năng: Nghe, Nói, Đọc, Viết.
Không cần học hàng ngàn từ, cũng không cần học mẹo khó hiểu. Chỉ cần bạn hiểu cách học – đúng và đủ – thì vốn từ sẽ tăng lên đều đặn mỗi tuần, mỗi tháng, và bạn sẽ thấy rõ sự tiến bộ trong điểm số.
Cách học từ vựng IELTS hiệu quả bắt đầu từ đâu?
Có nên học từ vựng IELTS theo danh sách?
Nhiều bạn bắt đầu bằng việc tìm kiếm “từ vựng IELTS band 7+” hoặc tải danh sách từ vựng học thuật (Academic Word List) rồi cố gắng học hết. Nhưng nếu bạn chỉ học từ và nghĩa, không có ngữ cảnh hoặc ví dụ, bạn sẽ nhanh quên và khó áp dụng.
Từ vựng chỉ thực sự thuộc về bạn khi bạn có thể dùng được nó đúng lúc, đúng chỗ.
Nên học từ vựng theo chủ đề hay theo kỹ năng?
Cách học từ vựng IELTS hiệu quả là kết hợp cả hai hướng:
- Theo chủ đề: Giúp bạn dễ ghi nhớ, tăng khả năng liên tưởng. Phù hợp khi học Speaking và Writing.
- Theo kỹ năng: Mỗi kỹ năng có nhóm từ đặc trưng. Ví dụ: Listening thường dùng cụm động từ, Reading dùng từ học thuật, Writing yêu cầu từ nối, collocations…
Ví dụ: Khi học chủ đề Environment, bạn nên nắm các cụm như:
- environmental degradation
- carbon footprint
- renewable energy
- to mitigate climate change
Sau đó, thực hành áp dụng trong một đoạn viết hoặc bài nói đơn giản để nhớ lâu hơn.
Các phương pháp học từ vựng IELTS hiệu quả
Học từ vựng theo ngữ cảnh thực tế
Thay vì học từ đơn lẻ, hãy học từ trong câu – trong đoạn văn. Khi bạn thấy từ đó được sử dụng ra sao trong bài Reading hoặc trong bài mẫu Writing, bạn sẽ nhớ lâu hơn và hiểu rõ cách dùng.
Ví dụ:
Từ “sustainable” nếu chỉ học nghĩa là “bền vững”, bạn sẽ nhanh quên. Nhưng nếu học qua câu sau:
“Sustainable development is essential to preserve natural resources for future generations.”
bạn sẽ nhớ từ này trong ngữ cảnh cụ thể và áp dụng dễ hơn.
Sử dụng kỹ thuật “Tạo ngữ cảnh ngược”
Thay vì chờ gặp từ trong bài đọc, bạn chủ động đặt câu với từ mới học. Càng tạo nhiều câu với từ đó, bạn càng khắc sâu nó vào trí nhớ.
Ví dụ: Với từ “inevitable” (không thể tránh khỏi), hãy thử đặt câu:
- It is inevitable that technological progress will affect traditional jobs.
Áp dụng phương pháp Spaced Repetition (ôn tập cách quãng)
Đây là kỹ thuật ghi nhớ khoa học đã được chứng minh hiệu quả. Bạn ôn lại từ mới theo lịch cách ngày: ngày 1 – ngày 3 – ngày 7 – ngày 14. Một số app như Anki, Quizlet có hỗ trợ tính năng này rất tốt.
Dùng sổ tay từ vựng cá nhân hóa
Tự tạo một cuốn sổ tay từ vựng với các cột:
- Từ
- Nghĩa
- Phiên âm
- Từ loại
- Ví dụ cá nhân
- Cụm từ liên quan (collocations)
Bạn có thể tham khảo cách ghi từ vựng hiệu quả từ các video hướng dẫn chi tiết trên kênh YouTube IELTS Mentor Vietnam, được chia sẻ bởi giáo viên có kinh nghiệm luyện thi hàng ngàn học viên từ band 4.5 lên 7.5+.
Từ vựng IELTS nên học theo mức độ band điểm?
Band 4.0–5.0
Tập trung vào:
- Từ vựng mô tả sinh hoạt hằng ngày: school, work, family, hobbies…
- Các cụm động từ cơ bản (phrasal verbs)
- Collocations đơn giản như “make a decision”, “have a rest”
Band 5.5–6.0
Mở rộng:
- Từ vựng học thuật theo chủ đề
- Từ nối thể hiện ý tưởng (moreover, in contrast, for example…)
- Collocations theo từng chủ đề Speaking và Writing
Band 6.5 trở lên
Tập trung vào:
- Paraphrasing linh hoạt
- Từ học thuật chính xác và ít phổ biến hơn
- Sử dụng thành thạo cụm danh từ, động từ kết hợp
- Nhận biết từ mang sắc thái trang trọng – trung lập – thân mật
Câu hỏi thường gặp về cách học từ vựng IELTS hiệu quả
Có nên học từ vựng theo sách chuyên đề?
Có, nếu sách được biên soạn tốt và chia theo chủ đề, kỹ năng rõ ràng. Một số sách uy tín như Collins Vocabulary for IELTS, Cambridge Vocabulary for IELTS có bài luyện tập kèm ví dụ rất thực tế.
Tuy nhiên, bạn nên kết hợp học sách với luyện tập thực tế qua đề thi, bài mẫu hoặc lớp học để biết cách áp dụng vào tình huống thật.
Mỗi ngày nên học bao nhiêu từ?
Tốt nhất là 5–10 từ/ngày, học thật sâu, thật kỹ. Học ít mà chắc hiệu quả hơn học nhiều nhưng không dùng được.
Có nên học nghĩa tiếng Việt hay chỉ học tiếng Anh?
Với người mới bắt đầu, bạn có thể dùng nghĩa tiếng Việt để hiểu nhanh. Nhưng về lâu dài, nên chuyển sang hiểu nghĩa qua ngữ cảnh và ví dụ tiếng Anh để rèn phản xạ ngôn ngữ tự nhiên.
Nên ưu tiên học nhóm từ nào trước?
- Từ vựng cơ bản theo chủ đề đời sống
- Collocations hay dùng trong Speaking Part 1
- Từ nối và cách paraphrase trong Writing Task 2
- Từ khóa xuất hiện thường xuyên trong bài Reading
Bạn có thể tham khảo fanpage IELTS Mentor để cập nhật các cụm từ hay và bài học từ vựng theo chủ đề mỗi tuần.
Một số lỗi sai thường gặp khi học từ vựng IELTS
Học từ mà không học cách dùng
Bạn biết từ “significant” nghĩa là “đáng kể”, nhưng không biết nó đi với danh từ gì, dùng trong ngữ cảnh nào. Điều này khiến bạn dễ dùng sai trong Writing.
Cố ghi nhớ theo kiểu học vẹt
Cố gắng nhồi 30–50 từ mỗi ngày khiến bạn quên rất nhanh. Quan trọng không phải là học bao nhiêu, mà là bạn nhớ được bao nhiêu – và dùng được bao nhiêu.
Không ôn lại từ đã học
Bộ nhớ ngắn hạn sẽ xóa sạch nếu bạn không ôn lại. Hãy sử dụng phương pháp “ôn cách ngày” hoặc ứng dụng ghi nhớ như Quizlet để ôn đều đặn.
Luyện từ vựng thông qua kỹ năng nào hiệu quả nhất?
Kỹ năng Đọc
Đọc là cách học từ vựng IELTS hiệu quả tự nhiên nhất. Bạn sẽ gặp từ vựng trong ngữ cảnh thật, đồng thời hiểu cấu trúc câu chứa từ đó.
Hãy bắt đầu từ các bài Reading trong sách Cambridge hoặc blog học thuật, gạch chân từ mới, đoán nghĩa và ghi chú lại.
Kỹ năng Viết
Writing giúp bạn chuyển từ “nhớ” sang “dùng”. Khi viết bài Task 1 hoặc Task 2, hãy cố gắng áp dụng ít nhất 3–5 từ mới đã học trong tuần.
Kỹ năng Nói
Mỗi lần luyện Speaking, hãy tập nói lại chủ đề quen thuộc nhưng dùng từ vựng mới. Nên ghi âm và nghe lại để biết bạn đã dùng đúng chưa.
Kỹ năng Nghe
Nghe podcast, TED Talks hoặc các video luyện IELTS giúp bạn nhận biết từ đã học trong ngữ cảnh tự nhiên. Nghe hiểu được từ đã học là bước đệm quan trọng để bạn ghi nhớ lâu dài.
Gợi ý lộ trình học từ vựng IELTS hiệu quả trong 1 tháng
Tuần 1: Học từ vựng theo chủ đề quen thuộc: Education, Family, Work
Tuần 2: Tập trung collocations và paraphrasing trong Writing
Tuần 3: Nghe và ghi chú từ mới trong các bài Listening
Tuần 4: Ứng dụng từ đã học vào Speaking – viết bài Task 1, Task 2
Mỗi ngày:
- Học 5 từ mới
- Ôn 10 từ cũ
- Ghi âm một đoạn nói ngắn có sử dụng từ mới
- Viết 3–5 câu áp dụng
Lời khuyên dành cho bạn
Cách học từ vựng IELTS hiệu quả không nằm ở phương pháp phức tạp hay công cụ cầu kỳ, mà nằm ở việc bạn kiên trì và chủ động biến từ mới thành của mình qua từng câu nói, đoạn viết, bài nghe.
Học ít thôi, nhưng dùng thật kỹ. Đó mới là cách bạn tăng vốn từ một cách bền vững và thực tế nhất.
Nếu bạn đang tìm một chương trình học giúp bạn nâng cao từ vựng học thuật một cách tự nhiên, có người hướng dẫn và lộ trình rõ ràng, IELTS Mentor luôn sẵn sàng đồng hành.
Hãy bắt đầu bằng việc kiểm tra trình độ và nhận tư vấn cá nhân – để tìm ra cách học phù hợp nhất với bạn.
