Trong kỳ thi IELTS, kỹ năng Reading luôn được xem là “thử thách lớn” với nhiều thí sinh Việt Nam. Không chỉ vì bài đọc dài và nhiều từ vựng khó, mà còn bởi người học thường không nắm vững ngữ pháp, dẫn đến hiểu sai cấu trúc câu và mất điểm đáng tiếc. Vì thế, việc tìm hiểu cách học ngữ pháp để đọc hiểu IELTS đúng hướng sẽ giúp bạn đọc nhanh hơn, hiểu sâu hơn và tăng khả năng làm đúng các câu hỏi.
Bài viết này của IELTS Mentor sẽ hướng dẫn bạn cách học ngữ pháp phục vụ kỹ năng đọc hiểu, từ việc xác định cấu trúc quan trọng đến phương pháp học thực tế áp dụng ngay trong bài thi.
Vì sao ngữ pháp quan trọng trong kỹ năng Reading
Nhiều bạn nghĩ rằng chỉ cần học từ vựng là có thể đọc hiểu tiếng Anh. Thực tế, từ vựng chỉ là “mảnh ghép đầu tiên”. Nếu không có ngữ pháp, bạn sẽ không thể hiểu mối quan hệ giữa các từ trong câu.
Ví dụ:
- 
Although the number of students increased, the proportion of graduates remained stable.
Nếu không hiểu “although” và cấu trúc hai mệnh đề đối lập, bạn có thể hiểu nhầm ý chính. 
Trong khi đó, IELTS Reading chứa nhiều câu phức, câu bị động hoặc mệnh đề quan hệ. Nếu bạn hiểu được cấu trúc câu, bạn sẽ nhanh chóng xác định ý chính, chủ ngữ, động từ và bổ ngữ, từ đó hiểu chính xác nội dung đoạn văn.
Những phần ngữ pháp quan trọng nhất cần nắm khi học đọc hiểu IELTS
Để đọc hiểu hiệu quả, bạn không cần học tất cả ngữ pháp nâng cao. Chỉ cần tập trung vào 7 chủ điểm ngữ pháp sau, bạn đã có thể hiểu 80% cấu trúc thường gặp trong bài IELTS Reading.
Cấu trúc câu đơn, ghép và phức
Hiểu rõ cách chia câu giúp bạn xác định phần chính và phần phụ.
- 
Câu đơn: chỉ có một mệnh đề độc lập (The population is growing rapidly.).
 - 
Câu ghép: có hai mệnh đề độc lập nối bằng and, but, so, because (The economy is growing, but unemployment remains high.).
 - 
Câu phức: gồm một mệnh đề chính và một hoặc nhiều mệnh đề phụ (Although it was raining, people still went out.).
 
Trong bài đọc, bạn nên xác định mệnh đề chính để hiểu thông tin trọng tâm, tránh bị rối bởi chi tiết phụ.
Mệnh đề quan hệ
Mệnh đề quan hệ giúp mở rộng nghĩa cho danh từ và thường xuất hiện dày đặc trong IELTS Reading.
Ví dụ:
The company which was founded in 1990 has expanded internationally.
Nếu bạn nhận ra which was founded in 1990 chỉ là phần bổ nghĩa, bạn sẽ đọc nhanh hơn và tập trung vào ý chính: The company has expanded internationally.
Câu bị động
Câu bị động thường dùng trong các bài đọc học thuật, vì nó giúp làm câu văn khách quan hơn.
Cấu trúc: S + be + V3/V-ed (+ by O)
Ví dụ:
The data was collected by researchers in 2020.
Khi đọc, hãy chú ý xác định hành động chính thay vì cố dịch từng từ. Ở đây, “was collected” là hành động quan trọng nhất.
Câu điều kiện
Câu điều kiện xuất hiện nhiều trong các đoạn mô tả tình huống giả định.
Ví dụ:
If the temperature rises, the ice will melt.
Câu này thể hiện mối quan hệ nhân quả – nếu nhiệt độ tăng thì băng tan. Hiểu cấu trúc này giúp bạn nhanh chóng nắm được ý logic của bài đọc.
Mệnh đề danh ngữ
Mệnh đề danh ngữ thường được giới thiệu bằng that, whether, what, how.
Ví dụ:
Scientists believe that climate change will worsen in the next decade.
Khi đọc, bạn chỉ cần hiểu rằng toàn bộ mệnh đề “that climate change will worsen in the next decade” là tân ngữ của động từ “believe”.
Cấu trúc so sánh
Cấu trúc so sánh giúp thể hiện sự tương quan giữa các sự vật hoặc số liệu – rất phổ biến trong bài đọc.
Ví dụ:
Children are more interested in technology than traditional toys.
Hiểu cấu trúc “more…than” giúp bạn nhanh chóng xác định phần so sánh và ý chính.
Giới từ và cụm giới từ
Giới từ giúp xác định mối quan hệ giữa các thành phần trong câu.
Ví dụ:
The study was conducted in 2021 by a group of researchers.
Chỉ cần nhận ra “in 2021” là chỉ thời gian và “by a group of researchers” là tác nhân, bạn có thể đọc lướt mà vẫn hiểu nghĩa chính xác.
Cách học ngữ pháp để đọc hiểu IELTS hiệu quả
Học ngữ pháp qua ngữ cảnh thực tế
Thay vì học công thức khô khan, hãy học ngữ pháp ngay trong các bài đọc IELTS thật. Khi gặp cấu trúc lạ, hãy dừng lại, phân tích xem câu có bao nhiêu mệnh đề, liên từ nào nối chúng.
Ví dụ:
Although the research was expensive, it provided valuable results.
Hãy tự đặt câu hỏi: “Đâu là mệnh đề chính? Đâu là mệnh đề phụ?” – việc này giúp bạn rèn phản xạ nhận diện nhanh cấu trúc trong đề thi thật.
Học bằng sơ đồ cấu trúc câu
Khi gặp câu dài, hãy tách thành các phần nhỏ bằng cách xác định chủ ngữ (S), động từ (V) và bổ ngữ (O).
Ví dụ:
The report that was published last week shows an increase in global temperatures.
S = The report
V = shows
O = an increase in global temperatures
Phần “that was published last week” chỉ là mệnh đề phụ. Khi hiểu rõ “khung” của câu, bạn sẽ đọc nhanh và không cần dịch từng chữ.
Luyện phân tích câu hàng ngày
Mỗi ngày, hãy chọn một đoạn Reading ngắn và thử phân tích:
- 
Có bao nhiêu mệnh đề?
 - 
Liên từ, mệnh đề quan hệ, bị động xuất hiện ở đâu?
 - 
Câu chính đang nói gì?
 
Ví dụ, trong đoạn:
The experiment, which was carried out in 2019, aimed to understand how children learn languages.
Mệnh đề chính là: The experiment aimed to understand how children learn languages.
Nhờ phân tích này, bạn đọc nhanh hơn và không bị “đuối” ở câu dài.
Ghi nhớ ngữ pháp bằng ví dụ và hình ảnh
Thay vì học theo công thức, hãy học bằng ví dụ minh họa.
Ví dụ:
- 
Mệnh đề quan hệ: The man who teaches me English is very kind.
 - 
Câu bị động: The book was written by J.K. Rowling.
 
Bạn có thể học thêm qua video hướng dẫn chi tiết trên kênh YouTube IELTS Mentor Việt Nam, nơi giáo viên phân tích từng dạng cấu trúc trong bài đọc IELTS thật, giúp bạn học nhanh và nhớ lâu hơn.
Ứng dụng ngữ pháp vào luyện đề
Ngữ pháp chỉ thật sự hiệu quả khi bạn áp dụng vào bài đọc. Sau mỗi lần làm bài Reading, hãy xem lại câu mình sai và phân tích nguyên nhân: có phải vì hiểu sai mệnh đề, thì hay cấu trúc câu?
Cách này giúp bạn học từ lỗi sai và ghi nhớ sâu hơn.
Cách kết hợp học ngữ pháp và từ vựng để đọc hiểu tốt hơn
Học ngữ pháp giúp bạn hiểu cấu trúc câu, còn từ vựng giúp bạn hiểu nghĩa. Hai yếu tố này phải đi song song.
Ví dụ, trong câu:
The government implemented new policies to reduce air pollution, which has become a major concern in big cities.
Nếu chỉ biết nghĩa từ “government” mà không hiểu cấu trúc “which has become…”, bạn sẽ không hiểu được mối quan hệ giải thích giữa hai vế.
Hãy kết hợp hai cách học:
- 
Khi học từ mới, ghi luôn ví dụ có cấu trúc ngữ pháp cụ thể.
 - 
Khi học ngữ pháp, chọn ví dụ có từ vựng học thuật để tăng vốn từ.
 
IELTS Mentor – Trung tâm giúp bạn đọc hiểu IELTS dễ dàng nhờ nền tảng ngữ pháp vững chắc
IELTS Mentor là trung tâm luyện thi IELTS uy tín với triết lý học L.I.B – Learning by Insight and Balance, giúp học viên hiểu sâu bản chất ngữ pháp và biết cách áp dụng ngay trong bài thi.
Điểm nổi bật của IELTS Mentor:
- 
Phương pháp L.I.B độc quyền: Học viên không học thuộc công thức, mà hiểu “vì sao” câu lại đúng, giúp ghi nhớ lâu và phản xạ nhanh trong khi đọc.
 - 
Giảm thời gian học – tăng hiệu quả: Hệ thống hóa ngữ pháp IELTS chỉ trong 6 tuần, kết hợp bài đọc thật giúp học viên áp dụng ngay.
 - 
Giảng viên 8.0+ IELTS: Giúp học viên phân tích cấu trúc câu, cách nhận diện từ khóa và chiến lược đọc hiểu nhanh.
 - 
Test đầu vào bằng AI: Xác định chính xác điểm yếu ngữ pháp và đề xuất lộ trình cá nhân hóa.
 - 
Cơ sở vật chất hiện đại: Phòng học tiêu chuẩn, không gian học tập thân thiện, hỗ trợ thực hành trực tiếp từng kỹ năng.
 
Bạn có thể xem thêm thông tin khóa học và đăng ký test miễn phí tại trang chủ IELTS Mentor.
Lời khuyên dành cho người học
Khi luyện kỹ năng đọc hiểu IELTS, đừng chỉ tập trung vào tốc độ làm bài, mà hãy chú ý hiểu cấu trúc ngữ pháp trong từng câu. Dành 15 phút mỗi ngày để phân tích một đoạn văn ngắn, bạn sẽ thấy khả năng đọc nhanh – hiểu đúng của mình cải thiện rõ rệt.
Nếu bạn đang tìm nơi giúp mình học ngữ pháp để đọc hiểu IELTS bài bản, dễ hiểu và hiệu quả, IELTS Mentor chính là lựa chọn lý tưởng. Với phương pháp L.I.B độc quyền, giảng viên kinh nghiệm và công nghệ học thông minh, bạn sẽ sớm tự tin chinh phục kỹ năng Reading – phần thi tưởng khó mà hóa dễ.