Giới Thiệu
Việc tuyển chọn và bồi dưỡng đội tuyển học sinh giỏi cho các môn Khoa học Tự nhiên (KHTN), Lịch sử và Địa lý theo Chương trình Giáo dục Phổ thông (GDPT) 2018 đang gây ra nhiều khó khăn và lúng túng cho các trường trung học cơ sở (THCS).
Phương Pháp Tuyển Chọn Đội Tuyển
Trong năm học 2023 – 2024, Trường THCS Nguyễn Huệ tại quận Hải Châu, Đà Nẵng đã tiến hành khảo sát học sinh giỏi khối lớp 8. Hiệu trưởng Võ Thanh Phước cho biết, nhà trường chỉ tổ chức thi riêng lẻ cho ba phân môn của KHTN thay vì ra đề tích hợp. Kết quả khảo sát sẽ là cơ sở để hình thành đội tuyển bồi dưỡng học sinh giỏi lớp 9, giúp giáo viên nhận diện rõ thế mạnh của từng học sinh và lên kế hoạch bồi dưỡng trọng tâm.
Khi xây dựng kế hoạch bồi dưỡng đội tuyển học sinh giỏi lớp 9 cho năm học 2024 – 2025, Trường THCS Nguyễn Huệ chỉ có một giáo viên cho mỗi phân môn KHTN, Lịch sử và Địa lý, thay vì hai giáo viên như trước đây. Hiệu trưởng Võ Thanh Phước cho biết, các môn KHTN, Lịch sử và Địa lý sẽ được bồi dưỡng theo chuyên đề, với học sinh tham gia học cả ba phân môn Vật lý, Hóa học và Sinh học để đảm bảo kiến thức chuyên sâu.
Tại Trường THCS Nguyễn Lương Bằng ở quận Liên Chiểu, Đà Nẵng, hiệu trưởng Huỳnh Duy Linh cho biết học sinh sẽ tham gia bồi dưỡng theo chuyên đề với ba giáo viên dạy KHTN và hai giáo viên dạy Lịch sử và Địa lý. Theo ông Linh, cấu trúc sách giáo khoa KHTN theo chuyên đề tuyến tính giúp các trường dễ dàng xây dựng kế hoạch bồi dưỡng cho học sinh giỏi.
Bà Trần Thị Thanh Vân, Trưởng phòng GD&ĐT thị xã Điện Bàn, Quảng Nam, cho biết đang chờ hướng dẫn cụ thể từ Sở GD&ĐT về cách tổ chức thi học sinh giỏi lớp 9. Tuy nhiên, dự kiến học sinh sẽ thi đơn môn trong vòng khảo sát đầu tiên để xác định thế mạnh của từng em.
Băn Khoăn Về Cấu Trúc Đề Thi Tích Hợp
Hiệu trưởng Võ Thanh Phước nhận định rằng kỳ thi học sinh giỏi lớp 9 cấp thành phố sẽ không còn các môn riêng lẻ như Vật lý, Hóa học, Sinh học, Lịch sử và Địa lý. Thay vào đó, sẽ có các môn KHTN, Lịch sử và Địa lý. Tuy nhiên, cấu trúc đề thi cụ thể vẫn chưa được hướng dẫn chi tiết.
Hiệu trưởng Trường THCS – THPT Nguyễn Khuyến, quận Cẩm Lệ, Đà Nẵng, cô Trần Thị Kim Vân, cho rằng đề thi học sinh giỏi phải có ma trận phù hợp, cân đối giữa các phân môn. Cô Vân nhấn mạnh rằng đề thi cần có câu hỏi tích hợp kiến thức từ cả ba phân môn để phân hóa thí sinh. Học sinh cần được bồi dưỡng cả ba phân môn để đạt kết quả cao.
Giải Quyết Vấn Đề Quá Tải
Cô Kim Vân cũng đề cập rằng, chương trình học hiện tại đang theo chuyên đề, học sinh được bồi dưỡng theo dạng này. Qua quan sát, chất lượng học tập của học sinh không có sự lệch môn nhiều như trước. Thời khóa biểu bồi dưỡng đội tuyển được xây dựng phù hợp để tránh tình trạng quá tải cho học sinh.
Nhiều phụ huynh lo ngại về sự tiếp nối giữa môn KHTN ở cấp THCS và các lớp chuyên đơn môn ở cấp THPT theo Chương trình GDPT 2018. Điều này có thể dẫn đến tâm lý “ngại” vào đội tuyển học sinh giỏi lớp 9. Tuy nhiên, thầy Võ Thanh Phước cho biết, điều kiện dự tuyển vào Trường THPT chuyên Lê Quý Đôn là phải có giải ở kỳ thi học sinh giỏi lớp 9 toàn thành phố. Do đó, học sinh và phụ huynh sẽ không lo lắng quá tải mà sẽ coi đây là mục tiêu phấn đấu.
Kết Luận
Việc tuyển chọn và bồi dưỡng đội tuyển học sinh giỏi môn tích hợp theo Chương trình GDPT 2018 đang gặp nhiều thách thức. Tuy nhiên, với sự chuẩn bị kỹ lưỡng và các biện pháp thích hợp, các trường sẽ dần thích nghi và xây dựng được đội tuyển học sinh giỏi vững mạnh, đảm bảo chất lượng giáo dục.
